ماشین های افزار

وظیفه هر ماشین افـزار بـراده برداری از فلز است و هر ماشین ابزاری به روش خاصی از فلز براده برداری می کند. برای مثال در یک نوع (ماشین تراش) یک رنده، از قطعه در حال دوران براده برداری می کند. در حالیکه در نوع دیگری (ماشین فرز) ابزار می چرخد و براده از روی کار برداشته می شود. هر ماشین ابزار برای کار به خصوصی استفاده می شود که بستگی به نوع ماشین کاری مورد نیاز دارد. بعضی از این ماشین ها را می توان در عملیات مختلف ماشین کاری استفاده نمود. د ر ادامه فهرست ماشین های مختلف آورده شده، اما باید توجه داشت که این ماشین ها صرفا برای عملیات ماشین کاری مطرح شده استفاده نمی شوند. این ماشین ها عبارتند از :
1- ماشین تراش برای عملیات روتراشی، داخل تراشی، پیچ تراشی و غیره.2- ماشین سنگ گردساب برای تولید قطعه های استوانه ای دقیق.3- ماشین صفحه تراش برای براده برداری از بلوک ها و صفحه های فولادی برای کاهش ضخامت و گونیا کاری صفحه ها .4- ماشین سنگ تخت ساب برای تولید قطعه های تخت دقیق.5- ماشین فرز برای براده برداری سریع، ماشین کاری شیارها و تورفتگی ها، سوراخکاری، ماشین کاری جاخارها و غیره.6- ماشین فرز کپی برای تولید دقیق حفره ها و ماهیچه ها با شکل های پیچیده.
علاوه بر ماشین های اصلی بالا، تجهیزات فرعی دیگری وجود داردکه بدون آنها هیچ کارگاهی کامل نیست. این تجهیزات عبارتند از :
اره لنگ، ماشین های سوراخکاری، سنگ ابزار تیز کن، تجهیزات سخت کاری، تجهیزات پولیش کاری و غیره.

:: ماشین تراش
اولین کاربد ماشین تراش، تراش کاری قطعه های دوار است. شکل قطعه با دوران قطعه کار نسبت به یک ابزار برش تک لبه به وجود می آید. برای ماشین کاری محیط خارجی، ابزار برش به موازات محور دوران حرکت می کند که به آن عملیات روتراشی می گویند.تراشکاری را می توان در داخل قطعات نیز انجام داد که به آن عملیات داخل تراشی گویند. زمانی که ابزار پیشانی قطعه ها را ماشین کاری کند به آن عملیات کف تراشی گویند.

:: ماشین سنگ گردساب
از این ماشین ابزار برای سنگ زنی قطعه های مدور و دقیق قالب استفاده می شود. براده به وسیله یک قرص سنگ دوار که در تماس با قطعه کار در حال دوران است از قطعه کار جدا می شود.در عملیات ماشین کاری معمولی محور سنگ با محور قطعه کار موازی است. از نکات مهم و قابل ذکر تواناییهای سنگ گردساب امکان براده برداری از قطعه های سخت کاری شده است. علاوه بر توانایی فوق، تلرانس کاری دقیق و کیفیت سطح بالایی به وسیله این ماشین به دست می آید.

 

:: ماشین صفحه تراش
یک قالب معمولا از تعدادی صفحه فولادی تشکیل شده که به یکدیگر وابسته شده اند. هر یک از این صفحه ها باید دارای سطح های موازی باشند و چهار طرف صفحه ها باید گونیا کاری شود. عمده ترین کار ماشین صفحه تراش تولید صفحه های تخت است. از این ماشین ابزار برای آماده سازی بلوک های اولیه قالب استفاده می شود.

:: ماشین سنگ تخت ساب
ماشین سنگ تخت ساب عملیات مشابه ای مانند ماشین سنگ گردساب، روی سطح های تخت انجام می دهد. عملیات سنگ زنی تخت معمولا مانند عملیات سنگ تراشی است. کیفیت سطح نهایی و دقت ابعادی خوبی بر روی فولاد سخت کاری شده یا فولاد نرم با این ماشین به دست می آید.

 

:: ماشین سنگ فـرز
به عمل براده برداری از قطعه کار به وسیله ی یک تیغه فرز دوار عملیات فـرزکاری گویند. قطعه کار نسبت به ابزار برش می تواند در سه راستای پی در پی و عمود بر هم حرکت کند. این سه راستا عبارتند از : طولی، عرضی و ارتفاعی. به طور کلی دو نوع ماشین فرز وجود دارد. در نوع اول محور ابزار برش عمد بر سطح قطعه کار است. به این نوع، ماشین فرز عمودی گویند. در نوع دیگر محور ابزار موازی با سطح قطعه کار است. به این نوع، ماشین فرز افقی گویند.

:: فـرزکاری کپی
اصول عملکرد این ماشین افزار مشابه با ماشین فرز عمودی است. در این ماشین با یک تیغه فرز انگشتی عمل براده برداری به شکل یک سری خطوط برش انجام می شود. در فرزکاری کپی، شکل مورد نیاز را با کپی مستقیم و توسط یک میله لمس کننده که با کله گی ابزار برش تنظیم شده است از روی نمونه یا الگو تولید می کنند. این الگو بایستی با دقت ساخته شود

ماشين های سری تراش
ماشين های سری تراش يکی از انواع ماشين های تراش فلزات بوده که برای توليد تعداد زيادی از قطعات که به طور يکسان مورد نياز است ، مورد استفاده قرار می گیرد .
ماشين های سری تراش از نظر فرم و اندازه های ساخته شده :
1- ماشين های سری تراش دستی ( بدون خودکار )
2- ماشين های سری تراش نيمه خودکار
3- ماشين های سری تراش خودکار
4- ماشين های سری تراش افقی
5- ماشين های سری تراش عمودی 

اجزای ماشين های سری تراش :
1دسته کنترل محور اصلی15جعبه دنده بار طولی2دسته حرکت معکوس محور اصلی16ميله بار خودکار3دسته خودکار17دسته حرکت دستگاه قلم گير4ترمز ميله بار خودکار18پيچ های تنظيم حرکت ابزار5موتور اصلی19کشاب لغزنده دستگاه ابزارگير6ترمز حرکت اصلی20زين7سينی براده21دسته خودکار بار عرضی8دسته انتخاب بار22ابزار گير شش طرفه 9پمپ روغن23ريل ماشين10چرخ فلکه محرک24جعبه دنده بار عرضی11دسته تغيير جهت بار خودکار25سوپورت عرضی12پمپ آب صابون26قلم گير يک طرفه13دسته بار خودکار طولی27قلم گير چهار طرفه 14دسته انتخاب بار28گيره فشنگی
بر حسب نوع کارايی این نوع ماشين ها دارای دو نوع دستگاه قلم گير بوده که عبارتند از :
1- دستگاه قلم گير چهار طرفه
2- دستگاه قلم گير شش طرفه

دستگاه ابزار گير شش طرفه :
دستگاه ابزار گير شش طرفه علاوه بر روتر اشی ، پيچ تراشی و …. عمليات داخل تراشی را به خوبی انجام می دهد

طريقه تنظيم ابزار گير شش طرفه :
در ماشين های سری تراش با مکانيزم کشويی که دارای دستگاه ابزارگير شش طرفه می باشند ، ابزارها بوسيله پيچ های مخصوص که در انتهای ديگر کشو قرار دارند تنظيم می گردند . چون روی دستگاه ابزارگير محل قرار گرفتن شش ابزار می باشد در نتيجه برای تنظيم هر ابزار يک پيچ تنظيم با دستگاه قطع کن مخصوص در داخل دستگاه قرار دارد

دستگاه ابزار گير چهار طرفه :
در اين دستگاه عمليات روتر اشی مانند : پيشانی تراشی ، پله تراشی ، شيار تراشی و فرم تراشی به صورت متوالی با ابزار گير چهار طرفه انجام می گيرد.
اين وسيله روی سوپورت (کشو ) عرضی قرار گرفته است که در عرض ماشين حرکت می کند . بر روی اين دستگاه چهار نوع ابزار يا رنده بسته می شود .
برای اينکه هر يک از رنده ها در عرض ماشين به اندازه دلخواه حرکت عرضی کنند دو عدد پيچ ترمز در طرفين سوپورت عرضی قرار گرفته که با تنظيم آن ها می توان رنده ها را کنترل کرده و قطر لازم را تراشيد.

اجزای مهم اين دستگاه عبارتند از :
1- کشوی عرضی ( سوپورت عرضی )
2- دستگاه ابزارگير چهار طرفه
3- زين که کشوی عرضی روی آن قرار دارد 
4- جعبه دنده بار عرضی
دستگاه سوپورت عرضی در ماشين های سری تراش دستی و نيمه خودکاربا دست حرکت می کند ولی درماشين های مجهزتر حرکت بارعرضی خودکار صورت می گيرد .

تنظيم دستگاه حرکت بار طولی :
برای طول تراشی در بعضی از ماشين های سری تراش از دستگاه حرکت طولی استفاده می شود وبرای کنترل حرکت طولی از پيچ های ترمزی در سمت چپ اين دستگاه قرار دارد استفاده می گردد . ترمز حرکت طولی از شش پيچ که روی پيشانی استوانه ای قرار گرفته تشکيل شده است .

طريقه بستن قطعه کار روی ماشين :
1- بستن کار در داخل گيره فشنگی
2- بستن کار در داخل سه نظام و يا چهار نظام

بستن کار در داخل گيره فشنگی Collet
برای بستن انواع ميله های گرد توپر و تو خالی و همچنين انواع ميله های چهارپهلو و شش پهلو از گيره فشنگی های مختلف و با اندازه های متفاوت که در روی محور اصلی قرار می گيرد استفاده خواهد شد . در اين حالت ميله های بلند را از داخل محور اصلی که تو خالی است عبور داده تا از داخل گيره فشنگی که درداخل محور اصلی در پيشانی دستگاه قرار دارد خارج شود و بعد از تنظيم طول کار برای تراشيدن ، گيره فشنگی را محکم نموده ، در اين صورت کار در داخل محور ماشين و گيره فشنگی بسته می شود ، بعد از اينکه قطعه مورد نظر با رنده های مختلف تراشيده شد بايد با رنده برش آن را بريده و بعد از برش دشتگاه گيره فشنگی را باز کرده و قطعه کار را بيرون کشيده و سپس آن را مجدداً تنظيم کرده و بعد کليه مراحل را که بر روی قطعه اول انجام شد را برای قطعه کار دوم نيز انجام می دهيم .

بستن قطعه کار در داخل سه نظام 3Jaw Chuck
سه نظام يکی از معمولی ترين وسيله های نگهدارنده کارها می باشد که برای بستن ميله های کوتاه با فرم های متفاوت استفاده می گردد. 
از سه نظام برای تراش قطعاتی به صورت تکی و کوتاه استفاده می شود که ممکن است اين قطعات از طريق آهنگری و يا ريخته گری برای روتر اشی مجدد آماده شده باشد .

ماشين های سری تراش از نظر ابزار گير ( دستگاه حامل رنده گير ) :
1- ماشينهای سری تراش با دستگاه حامل رنده گير کشابی
2- ماشين سری تراش با دستگاه سوپورت طولی

ماشينهای سری تراش با دستگاه حامل رنده گير کشابی :
اين نوع ماشين ، ماشينی است سريع و کارکردن با آن بسيار ساده می باشد . از اين نوع ماشين برای تراشکاری های کوچک ، کارهای پيچيده و کارهای معمولی استفاده می گردد . قطر کارهايی که با اين نوع ماشين می توان تراشيد تا 75 ميليمتر و گاهی اوقات نيز تا 500 ميليمتر می رسد و طول تراش قطعات بايد متناسب با طول کشاب باشد که معمولاً طول آن از 100 ميليمتر تا 330 ميليمتر متغيير است . در اين نوع ماشين ها قلم گير شش طرفه روی کشاب قرار می گيرد و قلم گير چهار طرفه روی ريل ماشين به صورت عرضی قرار گرفته و دارای حرکت عرضی است.

ماشين سری تراش با دستگاه سوپورت طولی :
اين نوع ماشين ها اساساً به صورت بزرگ ساخته می شوند و برای تراش کاری های سنگين و بزرگ در نظر گرفته شده اند مخصوصاً کارهايی که از نظر طولی نسبتاً زياد و از نظر دقت بايد دقيق تراشيده شوند . با اين نوع ماشين ها می توان کارهايی با قطری حدوداً 300 ميليمتر را تراشيد و کارهايی که بايد در سه نظام بسته شوند قطری تا حدود 900 ميليمتر دارند .
در اين ماشين ها دستگاه رنده گير شش طرفه مستقيماً روی زين که در روی ريل واقع است بسته می شود و به وسيله زين به سمت جلو و عقب در طول ماشين قابل حرکت خواهد بود . بستن قلم گير شش طرفه روی زين بطور مستقيم باعث ماکزيمم استحکام قلم گير می شود.
به طور کلی با ماشين های سری تراش می توان دو نوع تراش ( داخل تراشی و رو تراشی ) را انجام داد . برای رو تراشی معمولاً از ماشين های سری تراش افقی استفاده می شود .

دستگاه های تراش رولور :
به کمک اين دستگاه ها می توان توليد سری انبوه قطعات با اندازه های ثابت را در مدت زمانی کوتاه تر از دستگاه های تراش معمولی انجام داد .
انواع دستگاه های تراش رولور :
1- دستگاه های تراش رولور دستی
2- دستگاه های تراش رولور خودکار با کنترل NC و CNC

عمليات داخل تراشی با ماشين سری تراش :
عمليات داخل تراشی با ماشين سری تراش افقی صورت می گيرد که اين عمليات شامل مراحل زير می باشد :
1- سوراخ کاری 2- داخل تراشی 3- برقوکاری 4- قلاويز کاری و ….
عمليات داخل تراشی به دليل ديد کم از وضعيت داخل قطعه و همچنين از لحاظ اندازه گيری آن بسيار مشکل تر از عمليات رو تراشی است .

پيچ تراشی :
روش های پيچ تراشی بستگی به اندازه و نوع دقت پيچ دارد ولی پيچ های کم قطر و با اندازه های استاندارد را معمولاً با حديده خودکار توليد می کنند . روی ماشين هايی با کشوی لغزنده که دستگاه ابزارگير شش طرفه يا بيشتر وجود دارد از حديده خودکار استفاده می شود .
در ماشين هايی مجهز به دستگاه ابزارگير چهارطرفه می توان اغلب پيچ ها را با قطرهای متفاوت از طريق ميله پيچ بری توليد کرد ، همچنين می توان برای توليد پيچ ها و قطعات فرم دار و نيز قطعات ساده در سطح وسيعی از ماشين های تمام خودکار توليد پيچ که از نوع ماشين های سری تراش تمام خودکارهستند استفاده نمود .

انواع ماشين های پيچ تراش خودکار :
1- ماشين های تک محوری
2- ماشين های چند محوری
3- ماشين های سويسی
معمولاً قطعاتی با قطر 3 ميليمتر ويا کوچکتر از 3 ميليمتر و قطعات پيچيده و فرم دار را با ماشين های پيچ تراش سويسی انجام می دهند

عواملی که در دستگاه های سری تراش بايد رعايت شود :
1- زمان تنظيم : زمانی که شخص ( اپراتور ) ابزارها را انتخاب و موقعيت را تثبيت می کند
2- زمان بستن و اجرا عمليات بر روی قطعه کار : اگر سيستم اتو ماتيک باشد اجرا کردن راحت ترصورت می گيرد
3- زمان تراش کاری : زمان تراش کاری خود قطعه بايد قسمت اعظم کل فرآيند را در برگيرد اما در عين حال بايد حداقل باشد
4- هزينه ابزار : با توجه به تيراژ کار انجام می شود 
5- هزينه نيروی انسانی

دستگاه های کپی تراش :
منظور از کپی تراش ساخت قطعات هم اندازه و هم شکل مطابق قطعه نمونه يا شابلون می باشد .

مجموعه کپی تراش دارای چهار عضو می باشد :
1- شابلون يا قلم نمونه : اين عضو مانند حافظه مکانيکی می باشد که حاوی اطلاعات مسيراست
2- قلم کپی : اين عضو با حساسيت زياد با شابلون يا قطعه نمونه تماس پيدا کرده و با نيروی کمی مطابق با شکل قطعه جابه جا می گردد .
3- مجموعه تقويت کننده : مجموعه تقويت کننده ، حرکت حاصل از قلم کپی را که دارای نيروی کمی است به حرکتی با قدرت بيشتری تبديل و آن را به دنده تراش منتقل می کند
4- رنده تراش : شکل خواسته شده ( مطابق قطعه نمونه يا شابلون ) را روی قطعه کار ايجاد می کند .

سيستم های مختلف دستگاه های کپی تراش :
1- تقسيم بندی بر حسب تعداد محور :
* – سيستم تک محوری : در اين سيستم حرکت محور دوم با پيشروی طولی ميز دستگاه ايجاد می شود يعنی حرکت کپی تراش از پيشروی طولی ميز دستگاه و حرکت عرضی رنده تراش ( سوپرت کپی تراش ) تشکيل می شود .
** – سيستم دو محوری : در اين سيستم ، دو محور عمل کننده وابسته طوری کنترل می شود که پيشروی حاصل در جهت شکل قطعه ، تقريباً ثابت بماند . 
2- سيستم های تقويت کننده نيرو :
* – سيستم هيدروليکی 
I – کنترل يک لبه ای II – کنترل چند لبه ای 
** – سيستم الکترو هيدروليکی 

انواع ماشین های فرز



۱- ماشین فرز زانوئی و ستونی
2- ماشین فرز تولیدی (دروازه ای)
3- ماشین فرز مخصوص
اگر چه بعضی از عملیات اصلی فرزکاری به وسیله ماشینهای فرز زانوئی ستونی انجام گرفته است ولی قابل فهم و درک است که بر اثر توسعه یافتن مهارتها سازندگان ماشینها انواع ماشینهای فرز مخصوص دیگری را به بازار عرضه نموده، زیرا که برای اجراء کارهای پیچیده و مهم نیاز به ماشینهای پیچیده تر بوده تا بتوان با آنها با صرف وقت کمتری انجام داد. بنابراین این اصل بحث ما درباره ماشین فرز زانوئی ستونی تمرکز خواهد یافت.



ماشین فرز زانویی و ستونی

این نوع ماشین فرز یک نوع ماشین فرز استاندارد شده است. که بر اساس دو جزء اصلی که قبلاً طراحی شده نامگذاری می گردد.
1- ستون که فرم قاب شکلی دارد.
2- زانو که در جلو ستون قرار گرفته که دارای شیارهای دم چلچله ای برای قرار گرفتن میز می باشد.
معمولاً این ماشینها در دو نوع مختلف ساخته و در بازار کار وجود دارد که عبارتند از:

1-ماشین فرز افقی ساده

در این ماشینها میز در جهت طولی حرکت رفت و برگشت داشته و محور اصلی روی کشوئی که در روی ستون به صورت افقی قرار دارد حرکت عرضی می کند. علاوه بر آن محور که در جلو کشوی عرضی نیز به صورت عمودی قرار دارد می تواند به سمت میز ماشین دارای حرکت عمودی بالا و پایین داشته باشد. این حرمت نیز به وسیله هیدرولیک کنترل می گردد. همچنین این ماشین نیز با دستگاه کپی مجهز است که برای تولید قطعات نرم دار طراحی شده است دقت آنها زیاد و ماشینهای بسیار حساسی است.
نوع دیگر ماشینهای فرز با بدنه ثابت که با دستگاههای کپی مجهز می باشند که از این ماشین نیز برای تولید زیاد و همچنین قطعات فرم دار استفاده می گردد. عموماً این نوع ماشینها را با دستگاههای هیدورلیکی انتقال حرکت مجهز می نمایند. قطعه کپی (مدل) در سمت راست میز ماشین کپی قرار گرفته و میله هدایت که در روی مدل قرار گرفته حرکت از مدل به قطعه مورد تراش منتقل شده و فرزکاری قطعات صورت می گیرد.

ماشین فرز با بدنه ثابت برای تولید قطعات به صورت انبوه طراحی شده است. میز ماشین مستقیماً در روی ریل قرار دارد و فقط می تواند حرکت طولی داشه اشد. محورهای ماشین که به صورت افقی جاسازی شده می تواند حرکت عرضی و نیز حرکت عمودی داشته باشد.


2- ماشین فرز عمودی

ماشین فرز عمودی تفاوت کلی با سایر ماشینهای فرز دارد. این نوع ماشینها دارای محور عمودی است که تیغ فرز به صورت عمودی در داخل محور اصلی قرار گرفته و محکم می گردد. البته تیغ فرز را در داخل محور که خود دارای دنباله مخروطی است قرار داده و سپس آنها را در داخل محور اصلی که در داخل دستگاه سر عمودی بوده جاگذاری نموده و محکم می نمایند.
محور اصلی که تیغ فرز در داخل آن قرار گرفته به وسیله چرخ دستی به سمت پائین و یا بالا حرکت می کند، که می توان با این عمل به کار بار داد. در بعضی از ماشینهای فرز عمودی بار عمودی ممکن است به صورت خودکار صورت گیرد.
محور ماشین فرز عمودی درست مثل ماشینهای مته است که در همان سمتی که میز قرار دارد قرار گرفته است. ابزار برش (تیغ فرز) در داخل محور بسته شده بنابراین در این نوع ماشینها از محور تیغ فرز استفاده نمی گردد. بلکه به جای آن از گیره فشنگی (کلت های) مخصوص استفاده می گردد. میز ماشین نیز داری حرکت طولی عرضی و عمودی است.

به طور کلی ماشینهای فرز عمودی مانند سایر ماشینها دارای سرعتهای مختلف بوده که برای انواع تراش فلزات با انواع تیغ فرزهای انگشتی و یا تیغ فرزهای پیشانی تراش استفاده می گردد.
قسمت های‌مهم این دونوع‌دستگاه‌را که از متداولترین آنهاست می توان چنین معرفی کرد:
1- پایه میز
2- فلکه تنظیم ارتفاع میز (فلکه حرکت عمودی میز)
3-کشوی حرکت عرضی میز
4- فلکه تنظیم حرکت عرضی میز
5- میز اصلی ماشین
6- دسته حرکت طولی میز ماشین
7- اهرم حرکت اتومات میز
8- سردستگاه (درفرز افقی ) وکلگی ماشین (در فرز عمودی )که قابل تنظیم است
9- ضامن کلگی (درفرز افقی ) وفلکه تنظیم حرکت عمودی محور (درفرز عمودی )
10- محور کار یا درن (درفرز افقی ) ومحورکار یا گلویی (درفرز عمودی )
11- اهرم تغییر عده دوران
12- اهرم تنظیم مقدار پیشروی
13- محدود کننده های حرکت اتومات میز

.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

معادله را کامل کنید * Time limit is exhausted. Please reload CAPTCHA.